KIZILDERİLİ’LER ANADOLU’DAN MI GİTTİ?

ISPARTA'DA ‘ORTA ASYA’DAN ANADOLU’YA KIZILDERİLİ SEMBOLLERİ' SERGİSİ

- AKDENİZ ÜNİVERSİTESİ GÜZEL SANATLAR FAKÜLTESİ ÖĞRETİM ÜYESİ YRD. DOÇ. DR. MEHMET ALİ EROĞLU, ABD'DE YAPTIĞI SAHA ÇALIŞMALARINDA KIZILDERİLİLERİN EL SANATLARINDA KULLANDIĞI MOTİFLERLE ANADOLU'DA KULLANILAN MOTİFLERİN BİREBİR BENZERLİK TAŞIDIĞINI İLERİ SÜRDÜ ABD’de yaptığı kültürler arası çalışmalarda Kızılderili motifleri ile Anadolu motifleri arasındaki birebir benzerlikler gören Akdeniz Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Mehmet Ali Eroğlu, çalışmasını Isparta'da 'Orta Asya’dan Anadolu’ya Kızılderili Sembolleri' isimli sergide görücüye çıkardı. Yaklaşık 5 yıldır ABD’de el sanatları üzerine kültürler arası saha çalışmaları olan Akdeniz Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi Öğretim Üyesi Yrd. Doç. Dr. Mehmet Ali Eroğlu, geçen yıl Şubat Ağustos ayları arasında Florida’da Atlantik Üniversitesi’nde saha araştırması yaptı. Ardından Kızılderililerin rezervasyon alanı denilen devlet tarafından Kızılderililerin yerleştirildiği bölgelerde çalışma yürüten Eroğlu, bilinen en kalabalık Kızılderili kabilelerinden Nahovolar'ın el sanatlarında kullandıkları motiflerle Anadolu motifleri arasındaki birebir benzerlikleri gördü. O çalışmasını da ilk kez Isparta'da açtığı 'Orta Asya’dan Anadolu’ya Kızılderili Sembolleri' isimli sergide görücüye çıkardı. ÇADIR KÜLTÜRLERİ BİLE AYNI Gazetecilere açıklamada bulunan Eroğlu, "En kalabalık kabilelerden biri Nahovolar. Esasen, Arizona, Meksika’da yaşamaktalar. Yaklaşık 25 gün bu grupların kültürünü araştırdık. Kimdir bu Kızılderililer? Nereden gelmişlerdir? Orta Asya ve Anadolu kültürüne benzerlikleri konusunda ciddi bir çalışma oldu. Uzun süredir Kızılderililerin Orta Asya’dan geldikleri söylenmekte. Özellikle ABD’li bilim adamlarının yaptığı DNA ve gen araştırmalarıyla Kızılderililerin Bering Boğazı’ndan Alaska’ya geçtiklerine ilişkin tezler var. Benim çalışmam Orta Asya’da kullanılan motiflerle Kızılderili motifleri arasındaki benzerlik üzerine. Özellikle halı ve kilim motiflerine baktığımızda Anadolu’da gördüğümüz eli belinde, koç boynuzu, bukağa gibi motifler Nahova kilimleri üzerinde de bulunmakta. Motifler birebir. Bir Nahova kilimini Anadolu kilimiyle karşılaştırdığınızda çok küçük malzeme ve ton farkı olduğunu görürsünüz. Bizlerin Kızılderililer ile dil, genetik, mimari benzerliğimiz var. Geleneksel Kızılderili yaşamındaki çadır kültürü ile Orta Asya çadır kültürü birebir aynı. Anadolu sanatının kaynağını da Orta Asya’da aramak gerekiyor. Göçler sırasında bir grup göçer topluluk Anadolu’ya gelirken bir grup da kıtalar arası oluşmuş bir köprüden ABD’ye geçen sayıları milyonları bulan bir Kızılderili yaşamı oluşuyor" dedi. KAYNAĞI ORTA ASYA Yaptığı çalışmada tespit ettiği sembolleri, Orta Asya’dan Anadolu’ya Kızılderili Sembolleri isimli sergi çalışmasında topladığını anlatan Eroğlu, "Birinci çalışmada sadece Kızılderili motiflerini, Anadolu’nun geleneksel teknikleriyle postun üzerinde birleştirdik. İkinci ayakta Anadolu sembolleri, üçüncü ayakta karşılaştırmalı Kızılderili ve Anadolu sembolleri olacak. Kızılderililer Türk mü değil mi cevabını aramaktan ziyade kültürler arası etkileşimin kaynağını bulmak ve Orta Asya’da görülen sembol ve şekillerin kıtalar ötesinde ne şekilde geçmiş olabileceğini ortaya koymak adına bu çalışmayı yaptık" şeklinde konuştu. MİSYONU AÇISINDAN ÖNEMLİ Isparta Turizm Derneği Başkanı Fevzi Özdemir de, " Sergi bir misyonu ortaya koyma açısından önemli Kızılderililerin motiflerine bakıldığında bizim motiflerimizi görmek insanı mutlu ediyor. Bizim de soyumuzda Kızılderililik var mı diye düşünebiliriz. Bu çalışmayı yapanlara teşekkür etmek gerekiyor” dedi. Kültür Turizm Müdürlüğü Sergi Salonu’nda açılan sergi 10 Şubat tarihine kadar açık kalacak.