İLÇELERİMİZİ TANIYALIM: BURDUR- YEŞİLOVA (2)

YEŞİLOVA BELEDİYE BAŞKANI NURİ ÖZBEK’iN CÜMLELERİYLE BURDUR YEŞİLOVA İLÇESİ:

“Yeşilova, Burdur ilinin bir ilçesidir. Sınırları içerisindeki Salda gölü ile ünlüdür. Salda Gölü'nün özelliği ise dünyanın en derin ve temiz göllerinden birisi olmasıdır. Göl sayesinde ilçe turistik bir belde görünümü vermektedir. Ayrıca çadır turizmine de müsait bir ortam vardır. İlçe olmayı 1936 yılında kazanan Yeşilova bulunduğu konum bakımından da önemli bir yere sahiptir. Göller yöresi olarak da bilinen Orta Akdeniz’in ortalarında yer almaktadır. TARIHÇE Burdur’un eski yerleşim yerlerinden biridir. İlçe sınırları içindeki Dereköy ve Gençali’de yapılan yüzey araştırmalarında Kalkolitik Dönemin (I.Ö.5000) çanak-çömlekleri elde edilmiştir. 15. yüzyılda Osmanlı egemenliğine katılan Yeşilova, o dönemde Eski Erle adıyla bucak merkezi durumundadır. Cumhuriyetten sonra, 1936’da adi değiştirilerek Burdur’a bağlı bir İlçe durumuna getirilmiştir. Yeşilova İlçesi ve etrafındaki bölge Malazgirt savaşından sonra 1093 tarihinde Türklerin eline geçmiştir tarihlerde Bizanslılar ile bu bölgede yasayan Türkmenler arasında bazı çatışmalar oldu ise de, 1190 tarihinde Alman İmparatoru Frederik Barbaros haçlı ordusunun başında buraya kadar gelmiştir. Frederik Barbaros’un gelişinden istifade eden ve kendisine Bizans veliahdı süsü veren Aleksi topladığı askerlerle Türk hududuna tecavüz etmiş, bir taraftan Dinar’a diğer taraftan Gölhisar’a cepheden de bugünkü Harmanli (Navlu) boğazına kadar sokulmuştur. Konya Sultani tarafından gönderilen Osman Bey ve Hüsamettin Bey adlarındaki iki serdar Aleksi’yi her iki yönden sıkıştırmışlardır. Osman Bey, Harmanli (Navlu) boğazında düşman askerlerini sıkıştırmış, Gençali, Karaatli, Gökçe ismindeki Çeribaşları şiddetli hücumlarla düşmana bu bölgede kuvvetli bir satir atmışlardır. Muharebenin en çetin geçtiği yer Köpekbeli civarı olmuştur. Köpekbeli savaşında ağır yaralanan Osman Bey’in manevi evladı Abdi Bey Salda gölünün Eşeler dağının kuzeydoğu sırtlarında bugünkü Sultan Pınarı namı ile anılan yerde revirde tedaviye alınmıştır. Bu sırada Abdi Bey’in büyük cesaretini taltif etmek üzere kendileri ile esasen sihri karabeti bulunan bu genç kumandana Sultanlık payesi gelmiştir. Bu yöreye Sultan payesinin verildiği yer olarak Sultan Pınarı ismi ve bu civarda kurulan köylere de Gençali, Karaatli ve Gökçe isimleri verilmiştir. Düşmana büyük ölçüde satir atıldığı için bu bölgeye Satırlar denmiştir. Bu tarihten itibaren yani 1207 tarihinden sonra zamanımıza kadar bölgede kayda değer tarihi olaylar vuku bulmamıştır. 09 Haziran 1936 yılında 3012 sayılı Kanunla ilçe olan Yeşilova, genellikle Asikaraağaç’a bağlanmış ve nahiye olarak YAVICE ismi ile anılmıştır. ERLE bu mıntıkanın ismidir. Nahiye merkezi bir zaman Kayadibi ve bir zaman Beylerli kaza ve nahiye merkezi olmuştur. 1867’den sonra Satırlar köyü merkez seçilmiştir. 1288 tarihli Salnameye göre SATIRLAR köyü 33 haneli ve 120 nüfuslu idi. 1305 tarihli Salnamede de; ERLE nahiyesinde 148 misafirhane. 18 un değirmeni, 6 dükkân, 1 han, 1 lokanta, 26 cami, 19 sübyan mektebi, 8 tekke, 3 türbe, 38 çeşme ve 26 çamaşırhane olduğu kaydedilir. Ayni zamanda “EYYÜCE KILIM” dokunurdu denilmektedir. Birde Gümüş gölü denen bir gölden bahsedilmektedir ki Cuinet’e göre 300 ton salnameye göre 110 ton tuz elde edildiği bildirilen bu gölün şimdiki Acı göl (Dereköy) olabileceği tahmin edilmektedir. 1936 yılında Yeşilova adi ile Burdur’a bağlanan ERLE nahiyesinin bazı köyleri zaman içerisinde Denizli iline ve bazı köyleri de Burdur iline verilmiştir. Acıpayam (GARBIKARAAGAÇ - ASİKARAAGAÇ ) kazasına bağlı iken 1936 yılında kaza olarak teşkilatlanan Yeşilova’nın halen 36 adet köyü ve 2 adet beldesi bulunmaktadır. 1988 yılında Karamanlı bucağının ilçe olması nedeni ile Mürseller ve Bademli köyleri Karamanlı İlçesine bağlanmıştır. İlimizin ikinci büyük gölü Salda, İlçemiz sınırları içerisinde yer almaktadır. COGRAFI KONUM: Yeşilova, Güneybatı Anadolu’da Göller bölgesinde olup, Burdur İli merkezinin batısına düşmektedir. İlçe doğusunda Burdur İli, batısında Acıpayam İlçesi, güneyinde Karamanlı İlçesi, kuzeyinde ise Denizli İli Çardak İlçesi ve Afyon İli Başmakçı İlçesi ile çevrilidir. Yüzölçümü 1351 km2’dir. Yeşilova İlçesi Ege ve Akdeniz Bölgeleri arasında bir alan olup, 37 - 38 kuzey enlemi, 29 – 30 doğu boylamı daireleri arasında olup, rakımı 1200 metredir. İlçe Göller Bölgesinin karakteristik özelliklerini taşımaktadır. Yeşilova İlçesi Burdur İline 60 km, Denizli İline 94 km ve Antalya İline 160 km mesafe uzaklıktadır. İlçe bağlısı olarak merkez hariç olmak üzere ilçe merkezine bağlı; 36 köy ve 8 mahalleden oluşmaktadır. Son dönemde bünyesine kattığı Karaatlı ve Kayadibi köyleriyle beraber nüfusu 5700’ü geçmiştir. Ayrıca eskiden Salda ve Güney kasabaları bulunan Yeşilova'nın, yetersiz nüfusu gerekçesiyle Salda ve Güney kasabaları köy sıfatı kazanmıştır. KÖYLERİ: Akçaköy,  Alanköy, Armutköy, Aşağıkırlı, Başkuyu, Bayındır, Bayırbaşı, Bedirli, Beyköy,  Büyükyaka, Çaltepe, Çardak, Çeltek, Çuvallı, Dereköy, Doğanbaba, Düdenköy, Elden, Gençali, Gökçeyaka, Harmanlı,  Horozköy,  İğdir, Işıklar, Karaköy, Kavak, Kayadibi, Niyazlar, Onacak, Örencik, Orhanlı, Sazak, Taşpınar, Yarışlı,  Yukarıkırlı.”